Проводим Великий пост с молитвенными размышлениями католического священника и богослова Франсиско Карвахала (книга «В общении с Богом»). Скачать размышления на каждый день Великого поста можно внизу этой статьи.

Гэты раздзел мы адкрылі для людзей, якія мала што ведаюць пра хрысціянства, але хацелі б пайсці за Ісусам, шукаць Бога. У форме простых пытанняў і кароткіх адказаў хочам дапамагчы даведацца пра веру тым, хто жадае ступіць на шлях да Госпада. Напэўна, не лішне будзе прачытаць гэтую старонку і тым, хто лічыць сябе спрактыкаваным у царкоўнай навуцы, - каб вярнуцца да вытокаў.

Пакуль пытанняў не 100. Старонка будзе пастаянна дапаўняцца. У каментарах да гэтага матэрыялу чакаем пытанні, якія цікавяць, ад нашых чытачоў. Адказы дае выхадзец з Гомеля, а цяпер пробашч рымска-каталіцкай парафіі Найсвяцейшага Сэрца Езуса ў горадзе Актаў (Казахстан) ксёндз Аляксандр Каліноўскі.

Навошта верыць у Бога?

Чалавек настолькі мае паўнату жыцця, супакой сэрца, настолькі шчаслівы, наколькі злучаны з Богам.

Як пераканацца, што Бог ёсць?

Чалавек нараджаецца з пачуццём, што ёсць нейкая вышэйшая сіла. Назавем гэта «рэлігійнасць натуральная». Гэта пачуццё («рэлігійнасць натуральная») можа памерці, і чалавек становіцца атэістам, можа прыняць перакручаныя формы (магія, акультызм), можа перарасці ў глыбокую веру. Таму так важна чалавеку быць у Касцёле.

Чаму Ісус - наш Гасподзь?

Ісус памёр на крыжы з любові да чалавека і ўваскрэс, вяртаючы нам годнасць дзяцей Божых. Яму ўсё падуладна, ён заўсёды пераможца. Няма сітуацыі ў жыцці чалавека, над якой бы Хрыстос не панаваў бы.

Што такое Воля Божая?

Гэта план Бога на жыццё чалавека. Гэта самы лепшы план. Таму так важна распазнаць і выканаць волю Божую на наша жыццё.

Што значыць - шукаць Бога, як гэта рабіць?

Чалавек - гэта асоба і Бог - гэта асоба. Шукаць Бога - шукаць узаемаадносін як асоба з асобай. Перш за ўсё неабходна быць у Касцёле, чытаць Святое Пісанне, маліцца.

Хто такія каталікі? Чаму існуе некалькі хрысціянскіх канфесій?

Царква, якую заклаў Ісус Хрыстос ад пачатку была каталіцкай. Яна так і называлася «Каталіцкая Царква». У гэтым лёгка пераканацца, чытаючы матэрыялы першых сабораў на грэцкай мове. Саборы самі сябе вызначалі як саборы Каталіцкай Царквы. Раскол адбыўся з-за грахоў чалавечых. І Усходнім хрысціянам і Заходнім не хапіла пакоры.

Навошта хадзіць у царкву?

Немагчыма ўзрастаць ў веры без Царквы.

Для чаго трэба маліцца і чытаць Біблію?

Немагчыма ўзрастаць ў веры без асабістых узаемаадносін з Хрыстом.

Для чаго патрэбныя святары?

Бог выбірае некаторых людзей для спецыяльнага служэння Царквы.

Навошта хрысцяць дзяцей?

Вадохрышча знішчае ў чалавеку грэх першародны. Бацькі нясуць адказнасць за жыццё дзіцяці, у тым ліку і за жыццё вечнае. Таму бацькі абавязаны выхоўваць дзяцей у веры.

Усходнія рэлігіі - сапраўды такі ж шлях да Бога, як і хрысціянства?

Толькі ў Езусе Хрысце Бог аб'явіўся ў паўнаце. І няма іншага Збавіцеля акрамя Хрыста.

Чаму Царква супраць абортаў і кантрацэпцыі?

З моманту зачацця дзіця з'яўляецца асобай. Забойства чалавека заўсёды грэх. Шлюбны акт па сваёй сутнасці накіраваны на адзінства сужэнцаў і на зачацце жыцця. Выкарыстанне кантрацэпцыі выключае зачацце жыцця і таму супярэчыць сутнасці шлюбнага акта.

Навошта праходзіць сакрамэнт вянчання?

Вянчанне адкрывае сужэнцаў на мілату Бога.

Чаму лепш не мець дашлюбных інтымных адносін?

Інтымныя зносіны прадугледжаны Богам толькі для сужэнцаў. Інтымныя адносіны да шлюбу - гэта грэх, а грэх заўсёды прыносіць пакуты.

Чым дрэнна мець палюбоўнікаў і палюбоўніц?

Шлюбныя здрады, нават калі аб іх ніхто не ведае, заўсёды негатыўна адбіваюцца на сям'і.

Чаму дрэнна быць гомасэксуалістам?

Трэба падзяліць дзве рэчы: гомасэксуальныя схільнасці і гомасексуальны акт. Гомасэксуальныя схільнасці чалавек можа мець і не па сваёй віне, і самі па сабе грахом яшчэ не з'яўляюцца. Хутчэй крыжам. Лячэнне вельмі цяжка, але магчыма. Гомасексуальны акт супярэчыць натуры чалавека і з'яўляецца вельмі цяжкім грахом. Чалавек, які мае гэтыя схільнасці, закліканы жыць ва ўстрыманні.

Ці рэальна выконваць 10 запаведзяў?

Адзіны, хто выканаў усе запаведзі, гэта Ісус Хрыстос. Мы настолькі можам іх выканаць, наколькі злучаныя з Хрыстом.

Навошта ў сям'і мець шмат дзяцей?

Хрысціяне хочуць выканаць волю Госпада ў сваім жыцці і прымаюць столькі дзяцей, колькі іх дае Бог.

Быць хрысціянінам - гэта суцэльнае цярпенне, пакуты і абмежаванне сябе ў задавальненнях?

Тое, што прыносіць чалавеку пакуты - гэта грэх. Грэх прыносіць нуду, засмучэнне, пагарду да сабе і іншых. Хрысціянства вяртае чалавеку годнасць, а значыць радасць.

Як стаць шчаслівым?

Чалавек настолькі шчаслівы, наколькі мае радасці і спакою ў сэрцы, наколькі злучаны з Богам.

Хто такі Бог?

Перш за ўсё – асоба. І мэта жыцця хрысціяніна – мець узаемаадносіны з Богам як асоба з Асобай.

Чаму свет і жыццё ў ім не маглі нарадзіцца самі па сабе, без Творцы?

Нават нешта такое простае, як табурэцік, не можа нарадзіцца само па сабе. Як мог нарадзіцца сам па сабе Сусвет з яго законамі руха і развіцця?

Чаму чалавек не мог утварыцца з малпы?

Ёсць прынцыповая розніца паміж чалавекам і жывёлай – чалавек мае душу.

Калі Хрыстос узяў нашыя правіны на сябе, значыць, можна грашыць, і нічога за гэта не будзе?

Грэх заўсёды знішчае чалавека і прыносіць пакуты. Хрыстос бярэ правіны на сябе, гэта значыць, што Ён пакутуе за нас. Калі мы любім Хрыста, з любві да Яго, змагаемся з грахом.

Калі ўсе грэшнікі, значыць, пасля смерці ўсе трапляюць у пекла?

Бог змагаецца з д’яблам, і месца барацьбы – сэрца чалавека. Важна, на чый бок становімся мы. Калі мы на баку Бога – Бог нас уратуе.

Як Бог можа любіць усіх: і забойцаў, і педафілаў? (і майго начальніка, і суседа, якога цярпець не магу :)

Бог любіць кожнага чалавека (грэшніка) і хоча яму дапамагчы на зямлі і ўратаваць у вечнасці, але не любіць граха.

Чаму мы молімся Панне Марыі – яна ж не Бог?

Шануем Святую Марыю як Заступніцу, як Маці Бога, Царквы і кожнага з нас. Першы цуд Хрыстос здзейсніў у Кане Галілейскай па заступніцтву Св. Марыі. І здзяйсняе зараз…

Ці будзе канец света?

Будзе, але ні дня, ні гадзіны ніхто не ведае. Да прароцтваў пра дату канца света варта ставіцца скептычна.

Ці бываюць цуды?

Так.

Чаму нельга займацца варажбой?

Варажба – дабравольнае аддаванне сябе дзеянню злых сілаў. Заўсёды прыносіць чалавеку шкоду.

Што самае галоўнае для хрысціяніна?

Шукаць перш за ўсё Бога, а ўсё астатняе будзе дадзена.

Бог - гэта суддзя, які ўсё бачыць і ўсё ведае, і за ўсё дрэннае пакарае? Таму нельга рабіць дрэнныя ўчынкі?

Бог - гэта любячы Бацька, які жадае дабра сваім дзецям. Калі мы здзяйсняем зло, гэта зло дзейнічае перш за ўсё супраць нас саміх - забівае ў нас радасць і супакой.

Хто стварыў пекла?

Пекла - гэта стан разумных істотаў (анёлаў і людзей), якія адрынулі Бога.

Чым больш сакрамэнтаў прымаеш, тым лепш? Свайго роду ранг?

Сакрамэнт - гэта дзеянне нябачнай ласкі праз бачныя знакі. Бог нам дае багацце мілаты праз сакрамэнты.

Рэлігія і запаведзі - гэта свайго роду накладанне табу? Пазбаўленне свабоды?

Запаведзі, якія даў Бог на гары Сіён, паказваюць чалавеку яго натуру - гэта значыць, як трэба жыць, каб самога сябе не зламаць. Хрыстос дае нам магчымасць быць свабоднымі ад граху. Па-сапраўднаму вольным можа быць толькі хрысціянін.

Чаму мы кажам, што Бог адзіны, калі ёсць Айцец, Сын і Дух Святы?

Бог ёсць Адзіны, Бог ёсць Святая Троіца - Айцец, Сын і Дух Святы. Айцец, Сын і Дух Святы маюць адну натуру. Таямніца Святой Тройцы найбольш глыбокая і таямнічая, зразумець якую тут на зямлі да канца немагчыма.

Ці быў Ісус праваслаўным альбо каталіком?

Ісус ёсць галава ўсіх Цэркваў (вандроўнай - гэта значыць, мы, якія жывуць на зямлі; славутай - нашы браты ў Царстве Нябесным; ачышчальнай - нашы браты ў Чысцяцы). І казаць, што Ісус быў праваслаўным ці католікам не карэктна.

Чаму ў Бібліі ў Старым Запавеце так шмат «свяшчэнных войнаў і забойстваў», калі ёсць запаведзь «не забівай»?

Гісторыя Выратавання - гэта гісторыя інтэрвенцыі Бога ў гісторыю чалавецтва, а гісторыя чалавецтва прызначаная нястомным войнамі. І Бог дзейнічае ў гісторыі Ізраіля такой, якой яна ёсць, і адкрываецца гэтаму народу настолькі, наколькі Ізраіль можа Бога прыняць.

Як распазнаць тое, што хоча ад цябе Бог, і прыняць рашэнне, адпаведнае Ягонай Волі?

Па-першае, тое, што задумана намі, не павінна супярэчыць Запаведзям. Па-другое, не павінна ісці насуперак нашаму статуту - напрыклад, калі я сем'янін, дык Бог не будзе клікаць у манастыр. Па-трэцяе, глядзець на падзеі жыццёвыя. У іх таксама трэба "чытаць". Па-пятае, райцеся з духоўнай асобай. Нарэшце, прымайце рашэнне, просячы Святога Духа аб дапамозе.

Як стаць вернікам? Часта людзі кажуць, што быццам бы і вераць, і не вераць у Хрыста, хацелі б верыць, але не могуць.

Вера нараджаецца ад слухання Слова Божага. Таму часцей быць у царкве, часцей самому чытаць Біблію. Слухаць Слова Божае - гэта значыць, прымаць і выконваць яго.

 Што рабіць, калі сурочылі, "падрабілі", падклалі нешта? Ці можна несці гэтыя прадметы на скрыжаванне, паліць і г.д., ці можна хрысціяніну ў такіх выпадках звяртацца да "бабак"? Ці маюць падкладзеныя ў дом пустыя яйкі, клубкі і іншае сілу над хрысціянінам?

Адказ банальна просты - калі Бог з намі, то хто супраць нас? Па-першае, не трэба нічога і нікога баяцца. Так, ёсць людзі, якія займаюцца магіяй, варажбой і іншымі формамі рознага шарлатанства. Яны могуць нанесці шкоду толькі тым людзям, якія не жывуць у мілаце!!! Калі нешта вам падклалі - проста гэта выкіньце, а яшчэ лепш спаліце. Ніякім іншым глупствам не займайцеся. Ні да якіх " бабак" не бегайце, у прастаце хрысціянскай пакоры звяртайцеся да Госпада, жывіце ў міры і маліцеся за ворагаў вашых (адказ кс. Славаміра Ласкоўскага).

«Вясёлае сэрца ацаляе, а пануры дух сушыць косці», - кажа нам Кніга выслоўяў Саламонавых. Прапануем чытачам пазнаёміцца і палячыцца хрысціянскім гумарам, якім актыўна папаўняюць свае старонкі многія папулярныя хрысціянскія парталы. У аднаго з іх мы запазычылі некалькі вясёлых гісторый, якія распавядалі самі вернікі.

Рай. Ляжаць на лузе двое, размаўляюць. Тут, адкуль ні вазьміся, з'яўляецца чалавек, накідваецца на яблыню і пачынае сквапна і хутка есці сакавітыя плады. Двое пытаюцца:

- Брат, куды ты так спяшаешся, у цябе ж цэлая вечнасць наперадзе?!

Той у адказ:

- Гэта ў вас цэлая вечнасць наперадзе, а мне зараз у рэанімацыю вяртацца!

Падчас Каляднага канцэрта, калі ў перапынку паміж дзеяннямі спектакля хор пачаў спяваць чарговую Калядку, маленькі хлопчык з абурэньнем усклікнуў:

- Зноў рэкламная паўза!

Доктар касманаўту перад аперацыяй:

- Аперацыя будзе вельмі складаная, давайце памолімся.

Касманаўт:

- Але я столькі раз лётаў у космас, і ніколі не бачыў Бога ...

Доктар:

- А я столькі разоў рабіў аперацыі на галаўным мозгу, і ні разу не бачыў ні воднай думкі ...

Хлопчык, стаўшы уладальнікам бліскучай новенькай манеткі, вырашыў патраціць яе на марозіва.

- А чаму б табе не ахвяраваць яе царкве? - Спытаў яго святар.

- Я думаў пра гэта, святы айцец, але прыйшоў да высновы, што мне лепш купіць марозіва, а гэтую манетку хай лепш ахвяруе вам лавачнік.

Пастар на казанні:

- Дзеці мае! Хто з вас ведае, што трэба зрабіць, перад тым, як папрасіць прабачэння ў Госпада за грахі свае?

Дзявочы голас з залі:

- Зграшыць!

Аднойчы з сябрам я ехаў у машыне. На адным з перакрыжаванняў нас моцна "падрэзаў" другі кіроўца. Ён быў не правы, але мы, дзякуй Богу, паспелі затармазіць. А мне спадабалася, як мой сябар адрэагаваў на гэта:

- Да каб цябе Бог блаславіў... мудрасцю, а мяне любоўю!..

У нас у царкве ёсць такая хвала «асанна вышынях Богу», і мы наіўныя лічылі, што наш народ менавіта гэта і спявае, а аказалася, што ўсе бабулі пяюць:

- Аксана выйшла к Богу!

Без каментароў…

Кажучы пра Адама, адзін старац сказаў:

- Адам апынуўся першым з доўгай чарады мужоў, што жаляцца на ежу, атрыманую ад жонкі...

З размовы братоў-студэнтаў:

- Вырашыў не заводзіць будзільнік. Няхай Гасподзь вырашае, ісці мне на першую пару або не...

Прачытаў хрысціянін Псалом 126:2 і вырашыў памаліцца перад сном:

- Госпадзе, пайшлі мне сон праведніка!

Прачынаецца раніцай і наракае, што ўсю ноч яго мучылі кашмары. Вырашыў паспрабаваць яшчэ раз і зноў памаліўся той жа малітвай. Зноў прачнуўся раніцай, наракаючы на неспакойную ноч. На трэці вечар хрысціянін, не здагадваючыся, пытаецца ў малітве:

- Госпадзе, я ў Цябе прашу сон праведніка, а Ты пасылаеш мне жахі і пакуты!

Раптам, чуе голас:

- А як ты думаеш, адчувае сябе праведнік, які жыве так, як ты!?

Жонка аднаго п'яніцы навучыла свайго папугая казаць ўсялякія хрысціянскія словы тыпу «алілуйя» і «слава Богу». Аднойчы прыходзіць дадому п'яны муж, а папугай яму:

- Ідуць дзеці Божыя!

Той так раззлаваўся, што стаў за ім ганяцца, і, урэшце, паламаў яму крыло. Раніцай прачнуўся, глядзіць, а папугай з паламаным крылом. І тут папугай кажа так пакорліва:

- Ісус любіць цябе!

Муж упаў на калені і ў жаху пакаяўся ва ўсіх зробленых грахах. Вось так птушкі робяць тое, чаго жонкі не могуць!

Адна сястра ўмела бачыць заўсёды ва ўсіх толькі добрае.

У яе пытаюцца:

- Можа, і ў сатане Вы бачыце нешта добрае?

- Так, - адказала яна. - Ужо надта ён працавіты...

© Усе правы замацаваны. Чытайце больш на найбуйнейшым хрысціянскім партале www.invictory.org

Памёр нейкі чалавек, і, як і патрэбна, патрапіў на той свет. Там ён убачыў дзве дзверы - на адной напісана "рай", а на іншай - "пекла" Зазірнуў ён за дзверы з надпісам "рай", а там людзі з усмешкамі песні спяваюць, кветачкі нюхаюць, на крылцах пырхаюць. "Ой, скукота якая, - падумаў чалавек, - гэта так усю вечнасць нюхаць кветачкі і спяваць песні пра Бога?". І чалавек вырашыў паглядзець, што робіцца за дзвярамі з надпісам "пекла". А там ён убачыў вясёлую кампанію, якая піла шампанскае, паліла цыгарэты і з нечага дзіка рагатала, напаўголыя дзяўчат, што падміргвалі і зазывалі да сябе. "Вось гэта мне і трэба, вось да гэтага я і прывык" - усміхнуўся чалавек і ступіў наперад. Але, як толькі ён ступіў за парог, вясёлая кампанія знікла, святло патухла, і чэрці, схапіўшы яго за рукі, пацягнулі за сабой да бліжэйшага катла з кіпенем. "Я не зразумеў, - абурыўся чалавек, - я ж бачыў вясёлую кампанію, жанчын, выпіўку!". "А, гэтыя ... - з рогатам сказаў адзін з чарцей, - дык гэта была наша агітбрыгада!

Некалькі братоў, якія жылі на краі Скіцкай пустэчы, знайшлі аднойчы ў сябе кошык. У кошыку плакала чарнаскурае немаўля, якое, несумненна, было падкінута эфіёпскім караванам, якi праходзiў тут напярэдадні. Расчуленыя такім неспадзяваным падарункам нябёсаў, браты сталі старанна карміць і клапаціцца аб дзіцяці. Ішоў час. І вось неяк адзін з братоў, вельмі заклапочаны, сказаў: - Трэба, каб хто-небудзь з нас вывучыў эфіёпскі мову. - Але чаму? - Усклікнулі здзіўленыя браты. - Таму што хутка немаўляці споўніцца год, і ён пачне гаварыць, а ніхто з нас не ведае ягонай мовы.

Бацюшка звяртаецца да маленькага Вані: - Ваня, ты молішся перад ежай? - Не, мая мама добра гатуе.

- Добры дзень! Людзі добрыя, прабачце, што звяртаюся да вас за дапамогай, але іншага выйсця ў нас няма. Дом згарэў...

- Дзе дом згарэў? Я з страхавой кампаніі - мы можам выплаціць вам. Адрас?

- Нууу ... Гэта пад Віцебскам, сяло Кірнічы...

- - Зямляк! Я як раз адтуль. Цот я не памятаю, каб у нас дом гарэў дзесьці ... На якой вуліцы?

- - (Скрозь зубы) Мужык, суцішыся! Згарэў і згарэў .. (Да астатніх) Дакументы ўсе згарэлі...

- - Ой, як шкада. Вы ведаеце, я ў пашпартным стале працую. Магу дапамагчы з дакументамі. Падыходзьце заўтра - зробім бясплатна.

- (У бок) Ды што за дзень такі!! Дзякуй табе, добрая жанчына. Але не дакументы цяпер галоўнае ... (гучна, са злосцю) хірургаў сярод пасажыраў няма? Шэпт па салоне...

- Няма хірургаў.

- Сам я вельмі хворы, тэрмінова патрэбны грошы на аперацыю на пазваночніку.

- Ведаеце, я сам уролаг па спецыяльнасці. Але я галоўны ўрач адной з лепшых клінік. Можам дапамагчы з аперацыяй. Паехалі прама цяпер са мной, я ўсё ўладжу ў лепшым выглядзе. Адзінкавая палата, постаперацыйны дагляд. Хіба мы не людзі? А людзі павінны дапамагаць адзін аднаму.

- (У істэрыцы) Не людзі вы!! Бязлітасныя вырадкі вы!!! Грошай мне трэба - ГРО-ШАЙ!!!! З пахмелля я - пахмяліцца хачу вельмі. Грошай дайце!!

- - Вось тут у мяне ёсць як раз чакушка, мужык. Грамаў 100 засталося. Будзеш пахмяляцца?

- Буду.

Ён п'е, нервова тузаючы кадыком і сыходзіць бурчыць: "Самарыцяне вакол ... Заррразы!"

У натоўпе каля храма раздаўся гучны крык: - Людзі, я зноў хаджу! Я зноў хаджу! - Скажы, як адбыўся цуд? - У мяне скралі машыну!

 Аднойчы жанчыне прысніўся сон, што за прылаўкам крамы стаяў Гасподзь Бог. - Госпадзе!Гэта Ты! - Усклікнула яна з радасцю. - Так, гэта Я, - адказаў Бог. - А што ў Цябе можна купіць? - Спытала жанчына. - У мяне можна купіць усё, - прагучаў адказ. - У такім выпадку дай мне, калі ласка, здароўя, шчасця, кахання, поспеху і шмат грошай. Бог добразычліва ўсміхнуўся і пайшоў у дапаможнае памяшканне за замоўленым таварам. Праз некаторы час ён вярнуўся з маленькай папяровай скрыначкай. - І гэта ўсё?! - Усклікнула здзіўленая і расчараваная жанчына. - Так, гэта ўсё, - адказаў Бог і дадаў: - Хіба ты не ведала, што ў маёй краме прадаецца толькі насенне?

Мудрэц спытаў вучня: "У чым заключаецца самая жудасная трагедыя чалавечага жыцця?" "Напэўна ў тым што чалавек не знаходзіць адказаў на свае пытанні?" - Спытаў вучань. "Не" - адказаў мудрэц - "У тым што ён не знаходзіць пытанняў на якія варта шукаць адказы".

Манах прыйшоў неяк да свайго настаўніка і кажа: - Ойча, колькі разоў хаджу я да цябе, каюся ў грахах, колькі разоў ты настаўляў мяне радамі, але я не магу выправіцца. Якая мне карысць прыходзіць да цябе, калі пасля нашых гутарак я зноў ўпадаю ў грахі свае? Авва адказаў: - Сын мой, вазьмі два гліняных чыгуна - адзін з мёдам, а іншы пусты. Вучань так і зрабіў. - А зараз - сказаў настаўнік - пералі некалькі разоў мёд з аднаго гаршчка ў іншы. Вучань зноў паслухаўся. - Цяпер, сынок, паглядзі на пусты гаршчок і панюхай яго. Вучань паглядзеў, панюхаў і кажа: - Ойча, пусты гаршчок пахне мёдам, і там, на донцы засталося крыху густога мёду. - Вось так - сказаў настаўнік - і мае навучанні асядаюць у тваёй душы. Калі ты дзеля Хрыста засвоіш у жыцці хоць частку дабрачыннасці, дык Гасподзь, па міласці сваёй папоўніць іх недахоп і ўратуе тваю душу для жыцця ў раі. Бо і зямная гаспадыня, не сыпле перац у гаршчок, які пахне мёдам - так і Бог не адкіне цябе, калі захаваеш ў душы хоць пачатак праведнасці.

Аднойчы вучні прыйшлі да старца і спыталіся ў яго: чаму благія схільнасці лёгка авалодваюць чалавекам, а добрыя – цяжка, і застаюцца нетрывалыя ў ім. - Што будзе, калі здаровае насенне пакінуць на сонца, а хворае закапаць у зямлю? - Спытаў старац. - Добрай насенне, што пакінута без глебы, загіне, а дрэннае насенне прарасце, дасць хворы парастак і худы плод, - адказалі вучні. - Так паступаюць людзі: замест таго, каб употай тварыць добрыя справы і глыбока ў душы гадаваць добрыя пачаткі, яны выстаўляюць іх напаказ і тым губяць. А свае недахопы і грахі, каб іх не ўбачылі іншыя, людзі хаваюць глыбока ў душы. Там яны растуць і губяць чалавека ў самым яго сэрцы. Вы ж будзьце мудрыя. Вучні падзякавалі авву за павучанне і пайшлі ў разважанні.

Грэх аддавацца нудоце, калі ёсць іншыя грахі!

Каб захаваць анёльскі характар, трэба д'ябальскі цярпенне.

Калі цябе праводзяць без ушанаванняў - значыць, яшчэ не ў апошні шлях...

Адзін малады манах спытаў у старца: - Ойча, ці павінен я цяпер цалкам адмовіцца ад свету? - Не турбуйся, - адказаў старац, - калі тваё жыццё сапраўды будзе хрысціянскім, свет неадкладна сам ад цябе адрачэцца.

Адзін старац сказаў: «Усявышні даў нам двое вушэй і толькі адзін рот для таго, каб мы гаварылі ўдвая менш, чым слухаем».

У матацыкліста-экстрэмала было некалькі няўдалых падзенняў. Практычна не засталося ні адной косткі, якая не падвяргалася б пералому. Не адзін раз знаходзіўся паміж жыццём і смерцю, але працягвае займацца любімай справай. І вось як гэта аргументуе: - Мне гэта падабаецца, і я гэтым займаюся. Я думаю, што, калі б мне не трэба было гэтым займацца, Бог даў бы мне ЗНАК.

Іншыя пагарджаюць Юдам не за тое, што здрадзіў, а за тое, што ўзяў малую плату.